Daphne - Breaking the taboo

Przełamywanie tabu – Wzmocnienie pracowników socjalnych i medycznych w walce z przemocą wobec starszych kobiet w rodzinach

finansowany przez Komisję Europejską, Dyrekcję Generalną Sprawiedliwość, Wolność, Bezpieczeństwo w ramach programu DAPHNE II na lata 2004-2008

 

Konferencja: "BREAKING THE TABOO" - Przemoc wobec starszych kobiet w rodzinie: rozpoznanie i działanie

   20 marca 2009r,  godz. 10:00 - 17:15 , Aula Nowodworska Collegium Nowodworskiwgo, Św. Anny 12, Kraków 
   Podsumowanie konferencji i materiały konferencyjne...
   Program konferencji

 

Raporty podsumowujące badania w krajach partnerskich projektu "Breaking the Taboo" dostępne są pod adresem: http://www.roteskreuz.at/pflege-betreuung/weitere-projekte/#c2500Please

 

W krajach europejskich nadal niewiele jest badań nad przemocą wobec starszych kobiet; dotychczasowe wyniki pokazują, że przemoc fizyczna i inne formy złego traktowania najczęściej mają miejsce w najbliższej rodzinie. Przemoc wobec starszych kobiet jest tematem "tabu" i dlatego jest bardziej niedostrzegana w społeczeństwie niż przemoc wobec młodszych kobiet. Świadomość społeczna tego zjawiska jest niska, brakuje również zabezpieczeń starszych kobiet będących ofiarami przemocy i złego traktowania. Pracownicy instytucji opieki społecznej i zdrowotnej, którzy pracują z osobami starszymi w ich środowisku domowym są często jedynymi osobami mającymi kontakt ze starszymi kobietami – ofiarami przemocy. Dlatego też znajomość różnych typów przemocy wobec osób starszych wśród ludzi pracujących z osobami starszymi jest szczególnie znacząca dla wypracowania skutecznych metod zapobiegania przemocy wobec starszych kobiet ze strony członków rodzin.

Cele:

• Podniesienie świadomości dotyczącej przemocy wobec starszych kobiet w rodzinie
• Podniesienie wiedzy pracowników instytucji opieki społecznej i opieki zdrowotnej na temat rozpoznawania sytuacji związanych z przemocą i pomoc w zwalczaniu takich sytuacji
• Opracowywanie działań i materiałów podnoszących świadomość społeczną na temat przemocy
• Wypracowanie narzędzi i strategii pozwalających na poprawę wczesnego rozpoznania przemocy wobec starszych kobiet w rodzinie oraz wspieranie profesjonalistów w przeciwdziałaniu i odpowiednim reagowaniu

W fazie pierwszej projekt skupia się na działaniach badawczych; obejmuje przegląd literatury, wywiady z pracownikami służby zdrowia i opieki społecznej na temat ich doświadczeń związanych z przemocą oraz krótkie badania sondażowe wśród organizacji odpowiedzialnych za opiekę zdrowotną i społeczną na temat tego, czym dysponują one w walce z przmocą wobec starszych kobiet w rodzinach. Druga faza projektu będzie koncentrowała się na działaniach służących wzrostowi świadomości pracowników sektora opieki zdrowotnej i opieki społecznej na wszystkich szczeblach, jak też osób pracujących w instytucjach zajmujących się problemem przemocy.

Głównymi osiągnięciami projektu będą:

• Europejski raport badawczy
• Opracowanie narzędzia służącego rozpoznawaniu przemocy, strategie, wskazówki dotyczące przeciwdziałania przemocy, a także informacje dotyczące poszczególnych krajów na temat regulacji prawnych oraz organizacji, w których można szukać pomocy
• Powołanie grup roboczych dla profesjonalistów z dziedziny przeciwdziałania przemocy w Polsce, Austrii, Finlandii i we Włoszech
• Konferencje ekspertów w Polsce, Austrii, Finlandii i we Włoszech
• Krótkie podsumowanie doświadczeń z projektu dla osób odpowiedzialnych za kształtowanie polityki ukierunkowanej na przeciwdziałanie przemocy.

Główne działania w ramach projektu będą prowadzone w Austrii, Finlandii, Polsce i we Włoszech. Partnerzy współpracujący pochodzą z Belgii, Francji i Portugalii. Ewaluacja projektu jest prowadzona przez partnera niemieckiego.

 

Partnerzy projektu:

Koordynacja europejska

* Austrian Red Cross * Charlotte Strümpel * Wiedner Hauptstrasse 42 * A - 1040 Wien * Tel. +43 1 58 900 128 * charlotte.struempel@roteskreuz.at * www.roteskreuz.at *

 

Główni partnerzy

	Austria	* Research Institute of the Viennese Red Cross * Barbara Kuss & Anna Schopf * Nottendorfer Gasse 21 * A-1030 Wien * Tel. +43 1 79 580 5423 *Barbara.Kuss@w.roteskreuz.at * www.wrk.at/forschungsinstitut *
	Finlandia	* STAKES * Minna-Liisa Luoma & Christina Manderbacka * P.O. Box 220 (Lintulahdenkuja 4) * FIN - 00530 Helsinki * Tel. +358 9 3967 2090 * minna-liisa.luoma@stakes.fi Christina.manderbacka@stakes.fi *   http://www.stakes.fi *
	Włochy	* emme&erre S.p.A. * Kai Leichsenring & Piero Lucchin * Piazzale Stazione 7 * I – 35131 Padova * Tel. +39 3201792071 * leichsenring@emmeerre.it *www.emmeerre.it *
	Polska	* Jagiellonian University Medical College * Beata Tobiasz-Adamczyk * Chair of Epidemiology and Preventive Medicine * Kopernika 7 a St. * PL – 31-034 Krakow * Tel. +48 12 4223182 * mytobias@cyf-kr.edu.pl * www.epi.cm-uj.krakow.pl *

 

Partnerzy współpracujący

	Belgia	* LACHESIS * Office of Expertise on Ageing and Gender * Els Messelis * Wagenmakerstraat 14 * BE - 8553 Zwevegem (Otegem) * Tel. +32 478 294464 *els.messelis@lachesis.be * www.lachesis.be *
	Francja	* ISIS - Institut für Soziale Infrastruktur * Hannelore Jani *  2, Rue du 8 Mai 1945 * FR – 95340 Persan * Tel. +33 1 30 34 69 05 *  jani.de.senectute@wanadoo.fr * http://www.isis-sozialforschung.de *
	Portugalia	* CESIS * Centro de Estudos para a Intervençao Social * Heloisa Perista * Rua Rodrigues Sampaio No 31-S/L-Dta * 1150-278 Lisboa * Portugal *heloisa.perista@cesis.org * www.cesis.org *

 

Ewaluacja

Niemcy

* ISIS – Institut für Soziale Infrastruktur * Karin Stiehr * Kasseler Straße 1a * D - 60486 Frankfurt am Main * Tel. +49 69 2648650 * stiehr@isis-sozialforschung.de *http://www.isis-sozialforschung.de *

 

Warsztaty

Warsztaty 1 - SUCHA BESKIDZKA

Pierwsze warsztaty z cyklu realizowanego przez Zakład Socjologii Medycyny Katedry Epidemiologii i Medycyny Zapobiegawczej UJCM w Krakowie w ramach projektu „Breaking the Taboo" odbyły się w dniu 21 listopada 2008 roku w Suchej Beskidzkiej, 15-tysięcznym mieście powiatowym w województwie Małopolskim, oddalonym o ok. 70 km od Krakowa. Warsztaty zrealizowano na terenie szpitala powiatowego, posiadającego ok. 700 łóżek. 
    W spotkaniu wzięło udział 16 pielęgniarek zatrudnionych na różnych oddziałach szpitalnych w Suchej Beskidzkiej (wewnętrzny, neurologiczny, paliatywny, intensywna opieka medyczna), w Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym w Makowie Podhalańskim (pobliskie miasteczko, ok. 6 tys. mieszkańców) oraz pracujących bezpośrednio w środowisku domowym - w swojej pracy zawodowej mają one częsty kontakt z osobami starszymi. Wszyscy uczestnicy warsztatów otrzymali komplety materiałów szkoleniowych, w których znalazły się: krótka prezentacja projektu „Breaking the Taboo", fragment broszury dotyczący Polski, opisy poszczególnych przypadków do ćwiczeń, zaproszenie na konferencję organizowaną w ramach projektu oraz formularz oceny warsztatów. Spotkanie prowadziła profesor Beata Tobiasz-Adamczyk wspólnie z mgr Barbarą Woźniak i mgr Moniką Brzyską. 
    Na wstępie powitano uczestniczki i zaprezentowano projekt „Breaking the Taboo", a uczestniczki przedstawiły własne doświadczenia związane z różnymi formami przemocy wobec starszych kobiet. Podejmowane działania to, według słów jednej z uczestniczek warsztatów, „ludzki odruch a nie procedury".
   Po krótkiej prezentacji teoretycznej na temat różnych form przemocy, uczestniczki, podzielone na 4 czteroosobowe grupy, wzięły udział w ćwiczeniu dotyczącym rozpoznawania przemocy. Każda grupa otrzymała do analizy odrębny przypadek, na podstawie którego należało odpowiedzieć na następujące pytania: 
   Jaka może być moja rola w rozpoznawaniu przemocy?
    Jakie sygnały wskazują, że zachodzi przemoc?
    W jaki sposób mogę potwierdzić swoje podejrzenia? 
Po analizie przypadków w grupach i zaprezentowaniu wyników pracy na forum, pozostali uczestnicy warsztatów wyrażali własne opinie i wątpliwości, dodawali spostrzeżenia i uwagi. Wywiązała się dyskusja na temat współwystępowania różnych form przemocy, wątpliwości towarzyszących ingerowaniu w czyjąś prywatność, poprawnej interpretacji sygnałów wskazujących na przemoc. Brali w niej udział wszyscy uczestnicy warsztatów. 
    Po krótkiej przerwie, podczas której uczestnicy mogli wymienić doświadczenia, podzielić się uwagami oraz posilić się, w prezentacji teoretycznej przedstawiono oznaki wskazujące na różne formy przemocy oraz wskazówki, jak rozmawiać z potencjalną ofiarą przemocy. Omówiono strategie, które ułatwiają pracę w przypadku podejrzenia i stwierdzenia przemocy domowej. Wspomniano o trudnościach, jakie towarzyszą rozpoznaniu i działaniom podejmowanym w przypadku rozpoznania przemocy, zwrócono uwagę na konieczność zgłaszania przemocy oraz właściwą interpretację jej oznak (możliwe pomyłki). Przedstawiono również przykładową interwencję w przypadku rozpoznania przemocy (7 kroków). 
    Po prezentacji nastąpiło kolejne ćwiczenie w grupach (o składzie identycznym, jak w ćwiczeniu 1), dotyczące zgłaszania przemocy opisanej w przypadku. Uczestnicy mieli za zadanie odpowiedzieć, kogo i w jaki sposób poinformowaliby o podejrzeniach w opisanej sytuacji, kogo poprosiliby o pomoc oraz gdzie szukaliby wsparcia. Podczas prezentowania wyników pracy w grupach rozgorzała dyskusja na temat zgłaszania podejrzenia przemocy i problemów z tym związanych. Uczestniczki warsztatów wskazywały na występujące wśród pracowników opieki zdrowotnej problemy, takie jak brak procedur i jasnych wytycznych dotyczących postępowania w przypadku rozpoznania przemocy, niejednokrotnie niezbyt chętna lub opieszała interwencja pracowników pomocy społecznej, brak wiedzy na temat kompetencji poszczególnych służb zobowiązanych do udzielania wsparcia i procedury interwencyjnej „Niebieska Karta". Na podstawie własnych doświadczeń uczestniczki opisywały również podejmowane przez siebie działania. 
    W końcowej fazie warsztatów moderatorzy zaprezentowali działania w ramach projektu „Breaking the Taboo" realizowane obecnie (druk broszury, prowadzenie warsztatów) i planowane w najbliższej przyszłości (konferencja w Krakowie). Zaproszenie na konferencję spotkało się z bardzo dużym zainteresowaniem i żywym odzewem – spontanicznie sporządzono listę osób chętnych do udziału w konferencji, pozostawioną organizatorom warsztatów. Ostatnie minuty poświęcono na ocenę warsztatów oraz podsumowanie spotkania przez uczestników. Ogólnie warsztaty zostały ocenione bardzo wysoko. Szczególnie pozytywnie oceniono fakt, iż warsztaty oparte zostały na konkretnych przypadkach i dyskusji. Na zakończenie wręczono każdej z uczestniczek spotkania imienne certyfikaty uczestnictwa w warsztatach. Uczestnicy warsztatów wyrażali chęć uczestnictwa w podobnych szkoleniach w przyszłości.